Als er iets onvoorspelbaar is, dan is het wel hoe een bevalling verloopt. Waarom zou je dan een geboorteplan schrijven? Een geboorteplan zou eigenlijk beter geboortewensen genoemd kunnen worden, want vaak loopt het anders dan “gepland”. Zo liep bij mij de wens voor een zo natuurlijk mogelijke bevalling in bad (liefst zonder enige ingrepen) uit op een week lange inleiding van de bevalling en uiteindelijk keizersnede. Maar toch is het belangrijk je geboortewensen op te schrijven. Het helpt je om goed na te denken over alle keuzes die er zijn en handvatten te geven aan jouw verloskundige of gynaecoloog om jou zo goed mogelijk te begeleiden. Ondanks dat een bevalling vaak anders loopt dan je had bedacht, heb je toch na kunnen denken over de verschillende scenario’s en wat jouw wensen zijn, waardoor jij je hopelijk toch “in control” voelt.
Een geboorteplan is geen document waarmee je jouw eisen kunt afdwingen en waar niet van afgeweken kan worden, maar het is een belangrijk middel om aan te geven wat jullie belangrijk vinden. Op deze manier hoef je ook minder uit jouw bubbel gehaald te worden tijdens de bevalling, want jouw wensen zijn voor iedereen helder en dus hoeven er minder vragen gesteld te worden. Belangrijk bij het schrijven van jouw geboorteplan is het beschrijven van scenario A (jouw droombevalling), maar ook zeker scenario B en misschien wel C.
Voordat je start met het schrijven van jullie geboorteplan, is het belangrijk je te verdiepen in alle keuzes die er zijn. Je kunt je hierover laten informeren door de verloskundige, gaan googelen, mooie boeken lezen zoals Mama’en van Nina Pierson of haar podcasts luisteren of andere positieve beval verhalen lezen. Probeer je niet te laten leiden door negatieve beval verhalen van anderen, elke persoon en ervaring is uniek en zegt niks over hoe jij jouw bevalling gaat ervaren. Je gaat met meer zelfvertrouwen een bevalling in wanneer je op de hoogte bent van de keuzes die er zijn en aangeeft wat voor jou belangrijk is! Het is jouw bevalling, van niemand anders. Het allerbelangrijkste is dat jij je tijdens de bevalling op je gemak en comfortabel voelt. Dit heeft namelijk een positief effect op het verloop van je bevalling.
Bespreek jouw ideeën en wensen ten aanzien van de bevalling met jouw partner of ander vertrouwenspersoon (bijvoorbeeld een Doula) die bij de bevalling aanwezig is. Van elkaar weten wat jullie in de verschillende scenario’s belangrijk vinden helpt om op dat moment samen keuzes te kunnen maken. Daarnaast kan jouw partner of vertrouwenspersoon tijdens de bevalling gaan staan voor hetgeen jullie belangrijk vinden en hebben besproken.
Tijdens een gesprek met jouw verloskundige of gynaecoloog bespreek je jouw wensen. Misschien zijn er sommige dingen ongebruikelijk of voelt de verloskundige zich hier niet prettig bij. Dan is het geboorteplan een mooie tool om samen de hele bevalling te bespreken.
Nu is het tijd om al jullie wensen op te schrijven in het geboorteplan. Er zijn hiervoor standaard formats te vinden op internet, maar eigenlijk doet de vorm er niet zo toe. Het belangrijkste is dat het kort en bondig is. Je weet nooit hoeveel tijd er is om dit door te nemen. Zet daarom de voor jou belangrijkste wensen bovenaan. Topics waar je aan kunt denken zijn:
Belangrijke contacten
- Benoem belangrijke contactpersonen, bijv geval van nood telefoonnummer of oppas adres van evt andere kinderen. Daarnaast ook gegevens van de kraamzorg en verloskundige.
Waar en wie
- waar wil je bevallen?
- wie wil je bij de bevalling hebben? mogen er naast professionals ook stagiaires meelopen of liever niet?
- wat lijkt je fijn ten aanzien van de bevalkamer? (denk aan sfeer, licht, rust, muziek etc).
Tijdens de bevalling
- welke manieren wil je gebruiken om pijn te verlichten? (denk aan warmte, meditatie/visualisatie, massage, etc).
- wat verwacht je van je partner/persoon die bij de bevalling is?
- wat zijn jouw verwachtingen van de verloskundige?
- controles en toucheren: wil je dat er om de paar uur wordt gecontroleerd op progressie, of wil je dit op eigen verzoek laten doen?
- hoe sta je tegenover ingrepen om de bevalling sneller te laten verlopen, zoals het toedienen van syntocinon of het prikken van de vliezen?
- hoe sta je nu tegenover pijnstilling tijdens de bevalling, zoals een ruggenprik of remifentanyl? Dit staat natuurlijk absoluut niet vast, maar is goed om alvast over na te denken.
Geboorte
- wil je graag aanwijzingen ten aanzien van persen, of wil je dit doen op eigen gevoel?
Na de geboorte
- huid-op-huidcontact is het belangrijkste na de geboorte. Mocht dit niet mogelijk zijn bij moeder, wil je dit dan bij iemand anders?
- heb je wensen ten aanzien van de eerste uren na de geboorte? (denk aan navelstreng uit laten kloppen of niet, door wie mag deze worden doorgeknipt etc)
- wil je borstvoeding of kunstvoeding geven?
- zie je ergens tegenop? zijn er dingen waar je onzeker over bent?
Onthoud dat je jouw geboorteplan zo kort en bondig mogelijk houdt! Kies daarom alleen de topics uit die jij belangrijk vindt. En neem ook zeker scenario B en C mee in jouw geboorteplan. Op deze manier voel je toch nog enige controle tijdens de bevalling, ook al lopen dingen anders.